ΙΣΤΟΡΙΚΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Το τελευταίο «Πολιτικό ζεϊμπέκικο» του Ανδρέα Παπανδρέου [βίντεο]

Ήταν μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής 23 Ιουνίου του 1996 όταν η νοσοκόμα έσπασε την ηρεμία της οδού Αγράμπελης στην Εκάλη.

«Ο πρόεδρος δεν είναι καλά. Εχει ταχυπαλμία και δυσκολία στην αναπνοή. Ο Χυτήρης, ο Αθανασάκης και η Δήμητρα έτρεξαν στον επάνω όροφο αλαφιασμένοι και ειδοποίησαν τον Κρεμαστινό που λίγες ώρες πριν συνέτρωγε μαζί τους.

Ο πρώην υπουργός Υγείας και ο καρδιολόγος του Ωνασείου Αίαντας Αντωνιάδης έσπευσαν σε λίγη ώρα. Οι προσπάθειές τους δεν καρποφόρησαν. Και στις 2.30 τα χαράματα της Δευτέρας, ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά από 77 χρόνια ανεπανάληπτης διαδρομής στη ζωή, πέρασε στην αθανασία και στα χέρια της ιστορίας.

Για την ζωή, την πορεία, την ακαδημαϊκή και πολιτική διαδρομή του ανδρός έχουν χυθεί τόνοι μελάνης και θα εξακολουθήσουν να χύνονται για τον άνθρωπο που έβαλε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην Ελλάδα την προδικτατορική αλλά κυρίως, στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης.

Η πολιτική διαδρομή καθενός, κρίνεται πάντοτε μέσα στο πλαίσιο της εκάστοτε εποχής και με βάση της συνθήκες που επικρατούσαν τότε. Οι εύκολοι αφορισμοί φίλων και εχθρών του ότι «έσωσε» ή «κατέστρεψε» την Ελλάδα είναι μάλλον απλοϊκές για να περιγράψουν τις πολύπλοκες συνθήκες – πολλώ μάλλον τις επιπτώσεις πράξεων ή παραλείψεων.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου πέρασε από πολλές φάσεις στην διαδρομή του: Επιθετικές, ήπιες, αμυντικές, ώριμες, ανώριμες, άδικες, δίκαιες, μεγάλες, μικρές.

Στις 27 Ιουνίου του 1995, ένα χρόνο πριν πεθάνει και λίγους μήνες πριν μπει στο Ωνάσειο, έδωσε την τελευταία του συνέντευξη Τύπου, ως πρωθυπουργός. Είχε μόλις ολοκληρωθεί η Σύνοδος Κορυφής στις Κάννες (ναι, στις Κάννες, εκεί που 15 χρόνια μετά, ο γιος του Γιώργος Παπανδρέου υπέστη ταπείνωση από τον Σαρκοζί για την πρόθεσή του να κάνει δημοψήφισμα…) και ο Ανδρέας Παπανδρέου έκανε δηλώσεις που αποδείχθηκαν πικρές αλήθειες.

Εμφανώς καταβεβλημένος από την ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε αλλά περισσότερο απογοητευμένος από το κλίμα που συνάντησε είχε προβλέψει, δεκαοχτώ χρόνια πριν, την αποδυνάμωση των δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων προς όφελος ενός ευρωπαϊκού διευθυντηρίου με επικεφαλής την ενοποιημένη Γερμανία.

Τότε είχε πει χαρακτηριστικά:

«Δεν έχω κανένα λόγο να κρύψω από τον Ελληνικό λαό την αλήθεια. Θέλω να πω ότι είδα πράγματι το διευθυντήριο να λειτουργεί, διότι, ενώ πολλοί συνάδελφοι, πρωθυπουργοί, ιδιαιτέρως και στο διάδρομο μου έλεγαν, «τι καλά που τα είπες, έχεις δίκιο», κανείς δεν πήρε το λόγο, για να καλύψει τις θέσεις μου (…) Τι είναι η Ενωμένη Ευρώπη; Ποιος την κυβερνά; Τι ρόλο παίζουμε πλέον εμείς, οι κυβερνήσεις, οι εθνικές κυβερνήσεις; Αυτά είναι ερωτήματα πολύ βασικά (…)

«Βρίσκω ότι πάμε σ’ ένα είδος συρρίκνωσης της εθνικής δύναμης, αλλά όχι στο βωμό μιας συλλογικής δημοκρατικής διαδικασίας. Στο βωμό των κρίσεων και των συμφερόντων. Συμφερόντων, το λέγω, ρητά… Δεν θέλω ν’ αποκαλύψω ονόματα. Σας λέγω όμως ότι εδώ…υπάρχει σαφές σχέδιο για τη μηδενοποίηση των εθνικών κυβερνήσεων οι οποίες δεν θα μπορούν να παίξουν δημοκρατικά αποτελεσματικό ρόλο, αλλά θα υπόκεινται στις κατευθύνσεις που μας δίνει το διευθυντήριο…».

Να σημειωθεί ότι στην σύνοδο των Κανών ο Παπανδρέου είχε συγκρουστεί με τον τότε πρωθυπουργό της Ισπανίας Φελίπε Γκονζάλες ο οποίος αν και σοσιαλιστής και εκπρόσωπος των λεγόμενων χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου είχε συμπαραταχθεί με την Γερμανία σε μια σειρά από οικονομικά ζητήματα που δεν ευνοούσαν τις φτωχές χώρες της ΕΕ, αλλά και στο Σκοπιανό προκαλώντας την οργή του Ανδρέα. Αυτόν εννοεί στην αρχή της συνέντευξης τύπου μιλώντας για το πόσο ξένος αισθάνθηκε ανάμεσα σε υποτιθέμενους εκπροσώπους προοδευτικών κυβερνήσεων.

Μάλιστα, δύο Ελληνες δημοσιογράφοι μετέφεραν τις δηλώσεις Παπανδρέου στον Φελίπε Γκονζάλες που τον αφορούσαν, ο οποίος έδινε συνέντευξη στην ακριβώς διπλανή αίθουσα, με αποτέλεσμα ο Ισπανός πρωθυπουργός να απαντήσει ειρωνικά.

Οι δηλώσεις Γκονζάλες προκάλεσαν την πικρία και την οργή του Ανδρέα Παπανδρέου και λίγο αργότερα μετά από τηλεγράφημα του γαλλικού πρακτορείου που περιέγραφε την «παρεξήγηση» η ισπανική αποστολή αναγκάστηκε να ανασκευάσει τις δηλώσεις του Ισπανού πρωθυπουργού αναφέροντας ότι παρερμηνεύτηκαν. Ο Γκονζάλες διευκρίνισε τότε «ότι τιμά και σέβεται τον μεγάλο πολιτικό Ανδρέα Παπανδρέου».

Δείτε το βίντεο από εκείνη την ιστορική – κάποιοι την χαρακτήρισαν «προφητική» – συνέντευξη του Ανδρέα Παπανδρέου. Ηταν το κύκνειο άσμα του, η έσχατη παρακαταθήκη του, το τελευταίο «ζεϊμπέκικο» στην πολιτική του διαδρομή.

http://www.iefimerida.gr

Απάντηση